Hỏi: Đối tượng nào được ghi nợ tiền sử dụng đất?

Việc quy định ghi nợ tiền sử dụng đất là chủ trương của Nhà nước nhằm giúp đỡ cho những người có khó khăn về tài chính khi thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Chủ trương này đã được quy định từ pháp luật đất đai năm 2003 và tiếp tục được kế thừa tại pháp luật đất đai năm 2013. Tuy nhiên, để chủ trương này áp dụng đúng đối tượng thì pháp luật đất đai chỉ cho phép áp dụng đối với các trường hợp hộ gia đình, cá nhân có khó khăn về tài chính khi được cấp có thẩm quyền: cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; khi công nhận quyền sử dụng đất; được Nhà nước giao đất tái định cư. Theo đó, hộ gia đình, cá nhân được trả nợ dần trong thời hạn tối đa là 5 năm; sau 5 năm kể từ ngày ghi nợ mà chưa trả hết nợ tiền sử dụng đất thì người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất còn lại theo giá đất tại thời điểm trả nợ. Để được ghi nợ, hộ gia đình, cá nhân “đang” sử dụng đất mà có khó khăn về tài chính phải nộp đơn xin ghi nợ tiền sử dụng đất tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trước đây, để được ghi nợ người dân phải có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về tình trạng khó khăn tài chính. Tuy nhiên, quy định này đã nảy sinh thủ tục hành chính rườm rà và một số trường hợp người dân bị sách nhiễu. Do đó, quy định cải cách thủ tục hành chính về ghi nợ tiền sử dụng đất đơn giản như hiện nay là phù hợp. Ngoài ra, quy định này nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đối tượng đang sử dụng đất, kể cả trong trường hợp người sử dụng đất chưa có nhu cầu hoàn thiện hồ sơ pháp lý về đất đai để thực hiện các giao dịch như mua, bán, tặng, cho. Đồng thời để khuyến khích người dân trả nợ trước hạn, giảm chi phí hành chính để theo dõi nợ tiền sử dụng đất thì pháp luật đất đai năm 2013 đã quy định trường hợp hộ gia đình, cá nhân thanh toán nợ trước hạn thì được hỗ trợ giảm trừ vào tiền sử dụng đất phải nộp theo mức hỗ trợ là 2%/năm của thời hạn trả nợ trước hạn và tính trên số tiền sử dụng đất trả nợ trước hạn. Mức hỗ trợ này là phù hợp với tình hình thực tế và được các địa phương ủng hộ trong quá trình lấy ý kiến tham gia vào các dự thảo hướng dẫn Luật Đất đai năm 2013 và quá trình tổ chức thực hiện các chính sách khi đã ban hành.