Xây dựng - Nông nghiệp - Môi trường

Năm 1991, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước, đồng thời thực hiện Luật Đất đai năm 1987 (có hiệu lực thi hành từ ngày 8/1/1988), UBND huyện Thuận Thành, tỉnh Hà Bắc và các cấp chính quyền triển khai việc kê khai đăng ký đất đai và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tập trung cho 1.610 hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn xã Gia Đông. Bố tôi đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Thuận Thành, tỉnh Hà Bắc cấp ngày 18/12/1991. Luật Đất đai năm 1987, điểm b mục 2 phần V Thông tư số 302-TT/ĐKTK ngày 28/10/1989 của Tổng cục Quản lý ruộng đất quy định về nội dung khi viết trên Giấy chứng nhận: “Chú ý: - Tên của tổ chức hoặc cá nhân ghi trong Giấy chứng nhận phải đúng với tên đã ghi trong đơn xin đăng ký quyền sử dụng đất, sổ địa chính, danh sách đã được duyệt. - Nếu chủ sử dụng đất là cá nhân thì ghi thêm số Chứng minh thư nhân dân”. Mặt khác, theo Công văn số 373/CV-CNVPĐKĐĐ ngày 13/10/2023 của Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thị xã Thuận Thành; Công văn số 231/TNMT-ĐĐ ngày 18/10/2023 của Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Thuận Thành; Công văn 1472/UBND-TNMT của UBND thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ngày 24/10/2024 và Công văn số 74/CV-TNMT của Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Thuận Thành ngày 03/04/2023 thì: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Thuận Thành, tỉnh Hà Bắc cấp ngày 18/12/1991 mang tên bố tôi là cấp cho hộ gia đình tôi bao gồm các thành viên theo xác nhận của UBND xã Gia Đông ngày 14/3/2023. Tôi xin hỏi, như vậy đối với việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Thuận Thành, tỉnh Hà Bắc cấp ngày 18/12/1991 mang tên bố của tôi là cấp cho hộ gia đình hay cấp riêng cho cá nhân bố tôi?

Năm 2023, tôi nộp hồ sơ mua nhà ở xã hội và đã đáp ứng đủ điều kiện ký hợp đồng thuê mua (hợp đồng thuê mua ký tháng 12/2023), nhưng năm nay chủ đầu tư lại gọi điện báo xét duyệt lại để làm sổ hồng thì tôi không đủ điều kiện vì thu nhập vượt qua mức 15 triệu đồng/tháng. Tôi xin hỏi, người đăng ký mua nhà xét duyệt theo hồ sơ năm nào?

Gia đình tôi mua lại một mảnh đất vào năm 1986. Mảnh đất có nguồn gốc được chính quyền cấp từ khoảng năm 1980-1981, nằm trong khu dân cư, 3 mặt giáp nhà ở của dân cư, một mặt giáp mương tưới tiêu ruộng đồng. Sau khi mua lại đất, gia đình tôi sinh sống đến khoảng năm 1996 thì chuyển đi nơi khác do trũng thấp, nhưng vẫn duy trì trông coi, chăn nuôi, canh tác. Ngày 24/4/2008, gia đình tôi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho mảnh đất trên. Thời điểm được Giấy chứng nhận, do vị trí trũng thấp, hàng rào cây cối xung quanh hơi rậm, một hướng giáp với ao cá của hàng xóm mà bờ ao rậm rạp đã bị sói lở nên việc đo đạc thủ công lúc đó cho diện tích thửa đất là 230 m2. Hiện nay có chính sách cấp lại Giấy chứng nhận mới, gia đình tôi đăng ký sau khi đã phát quang cây cối, xây dựng hàng rào gạch, kè lại bờ ao. Cán bộ đo đạc xác nhận số đo tăng thêm 39 m2 (tổng diện tích là 230 + 39 = 269 m2). Mặc dù không có thay đổi về ranh giới, không có tranh chấp đất với các hộ xung quanh nhưng cán bộ phụ trách vẫn không công nhận và đưa diện tích đất dôi dư này vào diện đất trồng cây lâu năm. Phần diện tích đo dư ra là đất hợp pháp do điều kiện đất ở khi đó và đo đạc thủ công chưa bảo đảm chính xác nên có sai sót. Hiện tại gia đình tôi cùng các hộ dân xung quanh không có bất kỳ tranh chấp, các hộ xung quanh cũng đã được cấp lại Giấy chứng nhận vào khoảng năm 2021-2022, trong khi hàng rào xung quanh gia đình tôi đã xây dựng từ năm 2010. Tôi xin hỏi, diện tích dư ra của gia đình tôi có được công nhận là đất ở sáp nhập vào diện tích gốc của Giấy chứng nhận hay không? Cơ quan đơn vị thực hiện làm có đúng hay không khi cắt ngang phần đất của gia đình và cho rằng đây phải là đất trồng cây lâu năm bởi vì cứ đo dư ra là phải thế, quy định thế? Khi không được đơn vị đăng ký đất đai xã chấp thuận yêu cầu thì gia đình tôi phải kiến nghị, đề xuất như thế nào, với đơn vị nào?

Tôi xin hỏi, điều kiện gì để doanh nghiệp thành lập sau ngày 1/7/2025 (ngày đã bãi bỏ cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng) được phép tham gia trong lĩnh vực xây dựng công trình vốn ngân sách nhà nước (dự án chỉ lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật)? Những doanh nghiệp có chứng chỉ năng lực đã hết hạn và những doanh nghiệp mới thành lập có thể tiếp tục tham gia hoạt động trong lĩnh vực xây dựng (lĩnh vực xây dựng vốn ngân sách nhà nước với dự án quy mô nhỏ chỉ lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật) nữa không?

Theo khoản 2 Điều 107 Luật Xây dựng 2014, việc khởi công xây dựng nhà ở riêng lẻ chỉ cần đáp ứng điều kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều này. Điểm b khoản 1 Điều 107 (được sửa đổi tại điểm b khoản 39 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020) yêu cầu có giấy phép xây dựng đối với công trình phải có giấy phép xây dựng theo quy định tại Điều 89 Luật này. Tôi xin hỏi, như vậy việc xây dựng nhà ở riêng lẻ (đã được cấp giấy phép xây dựng) thì khi khởi công xây dựng công trình có cần gửi thông báo khởi công lên cơ quan có thẩm quyền hay không?

Căn cứ quy định, người mua nhà ở xã hội phải có thu nhập 2 vợ chồng không quá 30 triệu đồng/hộ/tháng. Tuy nhiên, với mức thu nhập này, trong bối cảnh 2 vợ chồng nuôi 2 con nhỏ, chi phí sinh hoạt, giáo dục, y tế… đã rất cao thì gần như không còn khả năng tích lũy để mua nhà. Quy định này chưa thật sự sát thực tế, gây khó khăn cho nhiều hộ gia đình có nhu cầu nhà ở thật sự. Về tình trạng mua bán nhà ở xã hội, tại nhiều dự án, trong đó có dự án ở địa phương của bà Bích xuất hiện tình trạng hồ sơ không có nhu cầu mua ở thực tế (thông qua quan hệ ghép hồ sơ vào chờ có khách bán chênh). Các căn hộ nhà ở xã hội bị “cò” đẩy giá chênh cao hơn nhiều so với giá gốc. Điều này khiến chính sách hỗ trợ đúng đối tượng bị bóp méo, người dân có nhu cầu thực sự rất khó tiếp cận. Do vậy, tôi kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét lại mức trần thu nhập phù hợp hơn với thực tế chi tiêu và giá nhà hiện nay. Tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hồ sơ xét duyệt, xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, mua bán chênh lệch trái quy định. Có cơ chế minh bạch để người dân có nhu cầu thật sự tiếp cận được nhà ở xã hội đúng nghĩa.

Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 99 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP, sử dụng đất vào mục đích kết hợp không thuộc trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất quy định tại Điều 121 Luật Đất đai. Tôi xin hỏi, vậy trường hợp thửa đất, khu đất nông nghiệp được quy hoạch là đất thương mại dịch vụ, người dân không có nhu cầu hoặc không muốn thực hiện thủ tục chuyển mục đích sang đất thương mại dịch vụ, mà lại nộp hồ sơ sử dụng đất kết hợp với mục đích thương mại dịch vụ thì giải quyết như thế nào?

Quy định tại Điều 30 về điều kiện thu nhập đối với người mua nhà ở xã hội vẫn còn bất cập (người độc thân, thu nhập thực nhận không quá 15 triệu đồng/tháng; trường hợp đã kết hôn, tổng thu nhập thực nhận của hai vợ chồng không quá 30 triệu đồng/tháng), việc xác định điều kiện dựa trên tổng thu nhập thực nhận là chưa phản ánh đầy đủ và công bằng mức độ khó khăn thực tế của từng trường hợp. Chẳng hạn, một cá nhân có thu nhập hơn 15 triệu đồng/tháng nhưng phải nuôi con nhỏ, chăm sóc cha mẹ già không có lương hưu, rõ ràng có hoàn cảnh khó khăn hơn một người độc thân không có người phụ thuộc, dù thu nhập của người này dưới 15 triệu đồng. Vì vậy, tôi đề xuất Chính phủ xem xét điều chỉnh phương pháp xác định điều kiện thu nhập khi xét mua nhà ở xã hội theo hướng áp dụng cơ sở "thu nhập chịu thuế" thay vì tổng thu nhập thực nhận, nhằm phản ánh sát hơn khả năng chi trả thực tế sau khi đã trừ các khoản giảm trừ cho người phụ thuộc theo quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân. Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành thuế hiện nay đã đủ năng lực để kiểm tra, xác minh thu nhập chịu thuế của người dân một cách minh bạch, thuận tiện và chính xác. Do đó, việc sử dụng thu nhập chịu thuế sẽ giúp quá trình thẩm định hồ sơ trở nên công bằng và khách quan hơn.

Tôi có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng 81,7 m2 đất trồng lúa sang đất ở nông thôn, đã thực hiện thủ tục trích đo. Tôi xin hỏi, thửa đất của tôi có thuộc trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai hay không? Nếu không thuộc điều khoản trên thì trình tự thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất của tôi cụ thể như thế nào?

Tôi là lao động tự do, làm việc tại quán ăn, thu nhập 10 triệu đồng/tháng. Tôi đang có nhu cầu mua nhà ở xã hội. Khi tôi ra UBND phường làm việc thì được thông báo, chưa có văn bản hướng dẫn xác nhận chứng minh thu nhập trường hợp như của tôi. Tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn cụ thể.

Đơn vị phát triển quỹ đất được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, sau khi hoàn thành phần hạ tầng, bàn giao cho các đơn vị khác quản lý, phần đất ở thì tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, còn không thực hiện thủ tục giao đất theo quy định của Luật Đất đai do không phải là đối tượng sử dụng đất. Tôi xin hỏi, như vậy đơn vị phát triển quỹ đất chỉ thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và thực hiện dự án có đúng không?