Hỏi: Nghĩa vụ tài chính khi được giao đất, cấp Giấy chứng nhận

Một số nội dung tại Điều 6, Điều 12 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất có thể gây ra cách hiểu chưa chính xác. Theo đó, người sử dụng đất có thể bị hiểu là phải nộp tiền sử dụng đất trong cả hai trường hợp: khi Nhà nước giao đất và khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc thiếu quy định rõ ràng về thời điểm và nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất có thể dẫn đến áp dụng không thống nhất, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất. Nghị định số 103/2024/NĐ-CP cũng chưa quy định rõ loại giấy tờ nào được coi là hợp lệ để chứng minh người sử dụng đất đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất. Việc này gây khó khăn trong quá trình giải quyết hồ sơ, nhất là các trường hợp đã nộp tiền từ nhiều năm trước nhưng đến nay mới thực hiện thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu. Về hướng dẫn tính tiền sử dụng đất đối với phần diện tích vượt hạn mức, tại điểm a khoản 2 Điều 138 Luật Đất đai năm 2024 quy định về việc nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích vượt hạn mức công nhận đất ở. Tuy nhiên, Nghị định số 103/2024/NĐ-CP chưa có hướng dẫn cụ thể về cách tính tiền sử dụng đất trong trường hợp này. Điều này có thể dẫn đến việc áp dụng không thống nhất giữa các địa phương, gây vướng mắc trong thực tế. Về điều khoản chuyển tiếp đối với trường hợp người sử dụng đất đã được Nhà nước giao đất và đã nộp đầy đủ tiền sử dụng đất từ nhiều năm trước, nhưng đến nay mới thực hiện thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận lần đầu, thì hiện nay Nghị định số 103/2024/NĐ-CP chưa có quy định chuyển tiếp để xử lý rõ ràng, thống nhất. Việc này có thể khiến người dân phải nộp lại tiền sử dụng đất hoặc phát sinh khiếu nại, khiếu kiện không đáng có. Tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền làm rõ, chỉnh sửa nội dung tại Điều 6 và Điều 12 nhằm tránh cách hiểu sai về nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất; bổ sung quy định về loại giấy tờ hợp lệ chứng minh việc đã nộp tiền sử dụng đất; sớm ban hành hướng dẫn cụ thể về tính tiền sử dụng đất đối với diện tích vượt hạn mức công nhận đất ở; bổ sung điều khoản chuyển tiếp để bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người sử dụng đất đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước đây.