Câu hỏi thường gặp về BHXH

Công ty tôi thuê một cá nhân trông giữ xe hằng ngày cho nhân viên, không quản lý, giám sát. Phí dịch vụ 100.000 đồng/xe/tháng được nghiệm thu vào cuối mỗi tháng. Do số lượng xe nhân viên có sự thay đổi (tháng tăng, tháng giảm) nên mức thu nhập của cá nhân này không cố định. Tôi xin hỏi, cá nhân này có thuộc đối tượng phải đóng BHXH bắt buộc theo Luật BHXH năm 2024 và Nghị định số 158/2025/NĐ-CP không?

Tôi là chủ hộ kinh doanh. Xin hỏi, thủ tục tham gia BHXH bắt buộc như thế nào, nộp hồ sơ ở đâu?

Vợ tôi là cán bộ không chuyên trách phường tại tỉnh Phú Yên (cũ) nay là phường thuộc tỉnh Đắk Lắk, đóng BHXH bắt buộc từ tháng 4/2023 đến tháng 6/2025. Ngày 1/7/2025, vợ tôi nghỉ việc. Ngày 22/9/2025, vợ tôi sinh con. Tôi đã nộp hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ thai sản tại cơ quan BHXH, nhưng được trả lời, vợ tôi không được hưởng chế độ thai sản vì không đóng chế độ thai sản và không tiếp nhận hồ sơ giải quyết. Đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải đáp trường hợp của vợ tôi.

Tôi quá trình công tác như sau: - Tháng 4/1993-5/2013: công chức Văn phòng UBND tỉnh, chức vụ chuyên viên, Phó Trưởng phòng; - Tháng 6/2013-5/2015: Phó Chủ tịch UBND huyện; - Tháng 5/2015-2/2016: Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh; - Tháng 3/2016-12/2018: Phó Chánh Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh (chuyên viên chính); - Tháng 1/2019-7/2020: Phó Chánh Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội – HĐND và UBND tỉnh (chuyên viên chính); - Tháng 8/2020-6/2025: Giám đốc Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh; - Tháng 7/2025-8/2025: Phó Chánh Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội – HĐND tỉnh (chuyên viên chính); - Nghỉ hưu từ ngày 1/9/2025. Hiện nay tôi gặp vướng mắc liên quan lương trong thời gian làm Giám đốc Quỹ đầu tư phát triển tỉnh, cụ thể như sau: Tháng 8/2020-12/2023: Căn cứ Nghị định số 52/2016/NĐ-CP ngày 13/6/2016 của Chính phủ về quy định tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người quản lý Công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, UBND tỉnh xếp lương ông hệ số 6,31 (bậc 2, Công ty hạng II, Phụ lục I - Nghị định số 52/2016/NĐ-CP). Ngày 23/2/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 21/2024/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định 52/2016/NĐ-CP (các chế độ được thực hiện từ ngày 1/1/2024), bỏ Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định số 52/2016/NĐ-CP. Căn cứ khoản 2 Điều 2 Nghị định số 21/2024/NĐ-CP, Quỹ xây xây dựng bảng lương và xếp lương đối với người quản lý (Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng), thông qua Hội đồng quản lý Quỹ, báo cáo UBND tỉnh, được chấp thuận bằng văn bản, sau đó Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ ký ban hành bảng lương, xếp lương người quản lý, trong đó lương Giám đốc để thực hiện chế độ BHXH và các chế độ khác là 24.000.000 đồng/tháng. Tôi đã đóng BHXH theo mức này từ 1/1/2024 đến tháng 6/2025 (khi Chính phủ ban hành Nghị định số 44/2025/NĐ-CP thì cũng thực hiện quy trình tương tự và giữ nguyên mức lương chế độ là 24.000.000 đồng/tháng). Tôi xin hỏi, mức đóng BHXH 24.000.000 đồng/tháng của tôi trong thời gian từ tháng 1/2024 đến tháng 6/2025 (18 tháng) có được xem là chế độ tiền lương do Nhà nước quy định để được áp dụng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 72 Luật BHXH năm 2024 không?

Trong tháng 8/2025, bà A nghỉ phép (vẫn hưởng nguyên chế độ, nguyên lương) từ ngày 1/8 đến ngày 13/8, đăng ký nghỉ chế độ thai sản 6 tháng theo chế độ từ ngày 14/8 đến ngày 13/2/2026. Bà A đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản. Ngày công làm việc thực tế của công ty là 21 ngày, nghỉ thứ 7 và Chủ nhật. Tôi xin hỏi, trong tháng 8/2025, công ty tôi có phải đóng bảo hiểm cho bà A không? Việc xác định có đóng hay không này là căn cứ ngày công làm việc thực tế tại công ty hay căn cứ số ngày nghỉ việc có hưởng lương (trợ cấp thai sản)?

Tôi sinh tháng 3/1979, tháng 4/2025 đóng BHXH tự nguyện. Xin hỏi, tôi phải đóng tối thiểu bao nhiêu năm mới được hưởng lương hưu? Bao nhiêu tuổi thì tôi được hưởng lương hưu? Nếu đến tuổi hưởng lương hưu mà tôi vẫn chưa đóng đủ số năm BHXH tự nguyện thì tôi có thể đóng 1 lần hết cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu có được không? Cách tính lương hưu đối với trường hợp của tôi như thế nào?

Luật BHXH năm 2024 quy định, “trường hợp thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên mà bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ, thì cả lao động nữ và người chồng đều được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như trường hợp sinh con". Tuy nhiên, Luật không nêu rõ trường hợp người lao động sinh con mà con chết sau khi sinh thì người lao động sẽ được hưởng quyền lợi như thế nào. Tôi xin hỏi, có được áp dụng như các trường hợp trên hay không?

Tôi xin hỏi, người làm việc không trọn thời gian, có lương lớn hơn hoặc bằng mức lương tối thiểu đóng BHXH, nếu làm việc dưới 14 ngày nhưng có mức lương cao hơn mức lương tối thiểu đóng BHXH thì doanh nghiệp có phải đóng BHXH cho người lao động không? Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã không hưởng lương thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo luật mới, vậy mức đóng của giám đốc công ty TNHH một thành viên theo mức lương đóng BHXH hay tùy theo mức đóng? Người lao động nước ngoài tại công ty tôi kết hôn với người Việt Nam nên được miễn giấy phép lao động, ký hợp đồng lao động xác định thời hạn 2 năm. Xin hỏi, công ty tôi có phải tham gia BHXH cho người lao động nước ngoài này không? Nếu không phải đóng BHXH cho người lao động nước ngoài này thì công ty có cần phải đóng khoản nào cho lao động nước ngoài này không?

Tôi làm việc tại công ty cổ phần từ tháng 5/2022 đến tháng 9/2023. Công ty đóng BHXH cho người lao động đến tháng 9/2022. Từ đó đến tháng 9/2023, công ty không hoàn tất nghĩa vụ đóng BHXH dù đã trừ tỷ lệ % tham gia BHXH của người lao động. Tháng 4/2023, BHXH quận đề nghị công ty tôi hoàn tất nghĩa vụ để bảo đảm quyền lợi người lao động, nhưng công ty không thực hiện nghĩa vụ của mình. Tháng 2-9/2023, công ty tiếp tục nợ lương. Tôi đã nhiều lần liên hệ công ty, đề nghị thanh toán tiền lương và chốt sổ BHXH nhưng không được giải quyết. Xin hỏi, tôi có thể chốt sổ BHXH đến thời gian công ty đã đóng BHXH có được không?

Hộ kinh doanh của tôi đăng ký nộp BHXH trên website BHXH điện tử và nhận được mã kích hoạt qua email. Mặc dù đã nhập đúng mã nhưng hệ thống vẫn báo sai. Sau 24h, mã kích hoạt quá hạn, tôi đã thử lại bằng cách click lấy lại mật khẩu trên website BHXH điện tử và được thông báo đã gửi mật khẩu qua email. Tuy nhiên, sau 3 ngày tôi vẫn không nhận được mật khẩu. Tôi liên hệ BHXH tại địa phương thì được trả lời, BHXH địa phương không được phân quyền, phải gọi ra tổng đài ngoài Hà Nội. Hộ kinh doanh của tôi muốn đăng ký để nộp BHXH đúng quy định và kịp thời, tuy nhiên, những lỗi như trên đều do khách quan khiến việc đăng ký bị chậm trễ. Tôi cho rằng, để xử lý kịp thời những giao dịch đăng ký BHXH nên phân quyền về BHXH cấp dưới. Tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, có giải pháp để người dân, doanh nghiệp thực hiện các thủ tục được kịp thời, đúng quy định.

Tôi làm việc tại cơ quan nhà nước thuộc lĩnh vực y tế từ tháng 1/1985 đến tháng 4/1994. Tháng 5/1994, tôi làm đơn xin nghỉ việc và làm việc tại công ty khác cho đến ngày nghỉ hưu. Các công ty sau này tôi vẫn tham gia BHXH liên tục. Từ đó đến nay tôi chưa lĩnh trợ cấp thôi việc. Xin hỏi, tôi có được cộng nối thời gian từ năm 1984 đến năm 1994 với thời gian tham gia BHXH sau này để tính thời gian công tác hay không?