Tài chính – Ngân hàng – Công Thương

Tôi đang làm việc trong lĩnh vực kế toán và thuế. Qua thực tế, tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong quá trình thực thi chính sách thuế hiện hành. Hệ thống chính sách thuế và chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành còn mang tính kỹ thuật cao, gây khó khăn trong quá trình thực hiện. Ngay cả cán bộ thuế khi giải đáp vướng mắc cũng đưa ra các cách hiểu và áp dụng khác nhau giữa các địa phương. Tôi hoàn toàn ủng hộ chủ trương chuyển đổi hộ kinh doanh từ hình thức thuế khoán sang kê khai, cũng như việc khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử thông qua máy tính tiền. Tuy nhiên, chính sách cần được thiết kế theo hướng tối giản, linh hoạt, phù hợp với năng lực quản trị còn hạn chế của các hộ kinh doanh nhỏ. Đồng thời, việc chuyển đổi từ hộ khoán sang doanh nghiệp kê khai đang phát sinh chi phí rất lớn (đầu tư phần mềm quản lý bán hàng, thiết lập hệ thống hóa đơn điện tử, tổ chức công tác kế toán…) nếu không có cơ chế hỗ trợ phù hợp, nguy cơ nhiều hộ kinh doanh nhỏ phải giải thể là rất đáng lo ngại. Cơ quan thuế cũng cần tăng cường hỗ trợ, giải đáp và linh hoạt trong quá trình thanh kiểm tra thuế. Quy định xử phạt khai sai thuế và việc đánh giá chi phí hợp lý đang gây áp lực lớn cho doanh nghiệp. Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp khai sai thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ bị xử phạt 20% trên số thuế bị truy thu. Tuy nhiên, nhiều trường hợp "sai sót" lại xuất phát từ cách diễn giải không rõ ràng trong quy định hoặc do khác biệt trong đánh giá tính "hợp lý" của chi phí. Tôi đề nghị cần có cơ chế hướng dẫn và cảnh báo kịp thời đối với doanh nghiệp không hoạt động nhưng chưa kê khai thuế; có chính sách ưu đãi thuế hợp lý cho các ngành nghề sản xuất và kinh doanh để bảo đảm nền kinh tế phát triển bền vững.

Cơ quan tôi đã trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu gói thầu Tư vấn lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu với thời gian bắt đầu tổ chức lựa chọn nhà thầu là quý III/2024. Tuy nhiên, vì lý do khách quan, đến quý I/2025 mới chỉ định thầu gói thầu trên. Xin hỏi, cơ quan tôi có bắt buộc phải làm thủ tục trình cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh thời gian bắt đầu tổ chức lựa chọn nhà thầu cho gói thầu thành quý I/2025 thì mới được phép chỉ định thầu hay không?

Luật Đấu thầu 2023 quy định "thời gian thực hiện gói thầu" không bao gồm thời gian hoàn thành nghĩa vụ bảo hành. Tuy nhiên, theo Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT thì "thời gian thực hiện hợp đồng" được tính đến khi các bên hoàn thành nghĩa vụ theo quy định trong hợp đồng. Tôi xin hỏi, thời gian thực hiện hợp đồng có bao gồm thời gian bảo hành không?

Đơn vị tôi được giao làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng công trình A, nguồn vốn đầu tư công và thực hiện thi tuyển phương án kiến trúc công trình (công trình thi tuyển theo quy định của Luật Kiến trúc). Căn cứ kết quả thi tuyển phương án kiến trúc được cấp quyết định đầu tư phê duyệt, công ty B có phương án kiến trúc trúng tuyển (giải Nhất cuộc thi) và được lựa chọn để lập dự án. Trong quá trình triển khai bước lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, công ty B không đủ năng lực để triển khai các bước tiếp theo và đề nghị được liên danh với công ty C để thực hiện. Tôi xin hỏi, theo Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, Nghị định số 85/2020/NĐ-CP, đơn vị tôi có được phép chỉ định thầu gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng của dự án đầu tư xây dựng công trình A cho nhà thầu liên danh (công ty B + công ty C) hay không?

Chủ đầu tư được bố trí nguồn vốn chi thường xuyên ngân sách nhà nước để thực hiện nhiệm vụ cải tạo, nâng cấp công trình trụ sở làm việc cơ quan và được Chủ tịch UBND huyện phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình, trong đó, gói thầu xây dựng được phê duyệt với giá 800 triệu đồng. Sau đó, chủ đầu tư lập tờ trình kế hoạch lựa chọn nhà thầu đề nghị phê duyệt gói thầu xây dựng (giá trị gói thầu 800 triệu đồng) theo hình thức chỉ định thầu. Tôi xin hỏi, việc chủ đầu tư đề nghị như trên là đúng hay sai? Gói thầu xây dựng trên có phải là gói thầu thuộc dự toán mua sắm không hình thành dự án hay không?

Đơn vị tôi được giao 100 triệu đồng từ nguồn kinh phí chi thường xuyên năm 2025 để giám sát đa dạng sinh học. Tôi xin hỏi, gói thầu này có được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 hay không?

Tôi xin hỏi, khi một công ty đại chúng (là công ty mẹ) thực hiện các giao dịch có giá trị từ 35% tổng giá trị tài sản trở lên, việc xác định con số "tổng giá trị tài sản" này dựa trên báo cáo tài chính riêng của công ty mẹ hay báo cáo tài chính hợp nhất?

Tôi công tác tại Ban dự án chuyên ngành của tỉnh, được giao nhiệm vụ là thành viên tổ chuyên gia tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu thi công xây dựng công trình, sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước (gói thầu A). Gói thầu A đã được chủ đầu tư phê duyệt E-HSMT theo biểu Mẫu số 3A, ban hành kèm theo Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT ngày 17/11/2024 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính); gói thầu đã được đăng tải Thông báo mời thầu và tiến hành mở thầu theo quy định (thời điểm mở thầu ngày 12/5/2025). Gói thầu A có 02 nhà thầu tham dự, trong đó nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất (nhà thầu B) có bảo lãnh dự thầu thiếu nội dung: "Chúng tôi cam kết thanh toán vô điều kiện, không hủy ngang cho chủ đầu tư bất cứ khoản tiền nào trong giới hạn số tiền bảo lãnh nêu trên khi có yêu cầu bồi thường của chủ đầu tư". Các nội dung khác của bảo lãnh dự thầu đều đáp ứng yêu cầu của E-HSMT và E-HSDT của nhà thầu B được đánh giá là đáp ứng các nội dung theo quy định của E-HSMT. Theo quy định tại Mẫu số 04A Chương IV E-HSMT ban hành kèm theo Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT ở nội dung ghi chú số (4) có quy định: "Trường hợp bảo lãnh dự thầu thiếu một hoặc một số nội dung cam kết nêu trên thì bị coi là điều kiện gây bất lợi cho chủ đầu tư, bên mời thầu theo quy định tại Mục 18.3 E-CDNT và thư bảo lãnh được coi là không hợp lệ". Tôi xin hỏi, bảo lãnh dự thầu của nhà thầu B thiếu nội dung như đã nêu trên có được coi là điều kiện gây bất lợi cho chủ đầu tư, bên mời thầu theo quy định tại Mục 18.3 E-CDNT và đánh giá thư bảo lãnh không hợp lệ ngay mà không phải làm rõ hay không? Trường hợp nội dung nêu trên không phải là điều kiện gây bất lợi cho chủ đầu tư, bên mời thầu thì có được phép yêu cầu nhà thầu làm rõ, bổ sung tài liệu đính chính của ngân hàng hay không? Để bảo đảm thống nhất cách hiểu và thuận lợi cho bên mời thầu, chủ đầu tư trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu như đối với trường hợp nêu trên đề nghị cơ quan có thẩm quyền cần quy định rõ ràng, cụ thể hơn như thế nào là "gây bất lợi" cho chủ đầu tư, bên mời thầu.

Vợ chồng tôi được bố mẹ tặng cho quyền sử dụng đất và đã nộp hồ sơ tại bộ phận một cửa vào ngày 5/2/2025. Do không nắm rõ quy trình, tôi đã nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân chậm so với thời hạn 10 ngày. Tuy nhiên, trước đó tôi không nhận được bất kỳ thông báo nào từ cơ quan thuế. Tháng 4/2025, cán bộ thuế gọi điện trực tiếp cho tôi và trao đổi về việc tôi chưa lên xử lý hồ sơ. Khi tôi thắc mắc, cán bộ thuế cho biết thông báo mời làm việc đã được gửi qua đường bưu điện. Hồ sơ của tôi bị ách tắc từ tháng 2 và chỉ được trả kết quả vào ngày 27/4/2025. Đề nghị cơ quan chức năng xem lại quy trình thông báo thuế cho người dân.

Khoản 2 Điều 4 Luật Kế toán số 88/2015/QH13 quy định nhiệm vụ của kế toán là kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán. Hiện có hai cách hiểu về nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của người làm kế toán theo Luật Kế toán 2015 như sau: Cách hiểu thứ nhất: Khi đơn vị thực hiện mua bán hàng hóa, tài sản thì kế toán phải trực tiếp đến nơi nhận hàng, ký vào biên bản bàn giao hàng hóa hoặc biên bản nghiệm thu để xác nhận tính có thật của nghiệp vụ, nhằm kiểm tra và giám sát kịp thời. Cách hiểu thứ hai: Nhiệm vụ của kế toán chỉ là kiểm soát trên bộ chứng từ gốc do người được giao nhiệm vụ mua bán cung cấp. Kế toán sẽ tham gia vào hội đồng kiểm kê định kỳ của đơn vị. Tôi xin hỏi, cách hiểu nào là đúng?

Tôi xin hỏi, trường hợp khách hàng trả thừa tiền và không nhận lại, hoặc nhận một khoản tiền từ khách nhưng không có giao dịch hàng hóa, dịch vụ tương ứng, vậy các khoản tiền này có phải xuất hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) không và thuế suất như thế nào?