Tài chính – Ngân hàng – Công Thương

Tôi xin hỏi, doanh nghiệp có hoạt động nhập khẩu hàng hóa sau đó xuất bán cho doanh nghiệp chế xuất thì có được hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) không?

Trung tâm chúng tôi có 1 phòng khám thú y, cung cấp các dịch vụ khám, chữa bệnh; dịch vụ tắm, cắt, tỉa cho thú cưng; triệt sản chó mèo và bán thuốc, vaccine cho chó mèo. Khách hàng nhận hàng hóa và dịch vụ của Trung tâm phần lớn không cung cấp thông tin cá nhân và không có nhu cầu nhận hóa đơn. Theo quy định, Trung tâm phải lập hóa đơn điện tử cho từng giao dịch, tuy nhiên điều này gây ra một số khó khăn như: số lượng hóa đơn tăng cao, phát sinh chi phí và thời gian xử lý; nhiều khách lẻ không yêu cầu hóa đơn hoặc không cung cấp đầy đủ thông tin, dẫn đến vướng mắc trong việc lập hóa đơn; gây áp lực lớn cho bộ phận kế toán trong khâu xuất hóa đơn hằng ngày. Từ những vấn đề trên, chúng tôi đề nghị cơ quan thuế cho phép Trung tâm được gộp các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ cho khách lẻ trong ngày (không yêu cầu hóa đơn, không cung cấp thông tin định danh) vào 1 hóa đơn điện tử cuối ngày với đầy đủ tổng giá trị hàng hóa, thuế GTGT (nếu có), ghi rõ nội dung: "Bán hàng cho khách lẻ trong ngày". Việc này không làm thay đổi nghĩa vụ kê khai và nộp thuế của Trung tâm, mà chỉ nhằm mục đích thuận tiện hơn trong việc quản lý hóa đơn và tuân thủ các quy định hiện hành.

Công ty tôi kinh doanh thức ăn chăn nuôi. Mặt hàng thức ăn chăn nuôi thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng, do đó không phát sinh khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Tôi xin hỏi, công ty có hóa đơn mua vào với giá trị trên 5 triệu đồng, thanh toán bằng tiền mặt thì hóa đơn này có được coi là chi phí hợp lý, hợp lệ khi hạch toán hàng hóa mua vào để phục vụ hoạt động kinh doanh, bán ra hay không?

Theo điểm g khoản 2 Điều 26 Nghị định số 181/2025/NĐ-CP: "Đối với hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp từ 5 triệu đồng trở lên trường hợp đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng, phụ lục hợp đồng doanh nghiệp không có chứng từ không dùng tiền mặt thì doanh nghiệp phải kê khai, điều chỉnh giảm số thuế đầu vào tại kỳ phát sinh nghĩa vụ thanh toán đó". Chúng tôi xin hỏi, nếu đến thời điểm thanh toán công ty chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì có được kê khai lại phần thuế này không hay bỏ luôn phần thuế đó? Đồng thời, đề nghị cơ quan thuế hướng dẫn chúng tôi lập hóa đơn đối với quà tặng khách hàng, công nhân viên.

Công ty tôi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) với tổng vốn đầu tư 1.000.000 USD (tương đương 24,3 tỷ đồng). Tuy nhiên, trong Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC), số vốn lại được quy đổi theo tỷ giá thực tế tại thời điểm góp vốn là 24,4 tỷ đồng. Do có sự chênh lệch 100 triệu đồng giữa IRC và ERC, ngân hàng đã tạm phong tỏa tài khoản vốn góp, cho rằng số tiền này không khớp với hồ sơ đầu tư. Tôi xin hỏi, ngân hàng có quyền phong tỏa số tiền này không? Và cơ sở pháp lý nào cho việc đó?

Tôi làm việc tại doanh nghiệp FDI, thường xuyên nhập khẩu hàng hóa và phát sinh khoản vay nước ngoài dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm. Hiện nay, do một số nguyên nhân, một số hóa đơn nhập khẩu chưa được thanh toán cho nhà cung cấp nước ngoài đúng hạn, nên có khả năng sẽ trở thành khoản nợ trung - dài hạn. Tôi xin hỏi, đối với các hóa đơn này, ngoài việc báo cáo khoản nợ trung - dài hạn trên Trang điện tử quản lý vay, trả nợ nước ngoài, công ty tôi có cần đăng ký khoản vay dài hạn với Ngân hàng Nhà nước (SBV) không? Theo Điều 18 Thông tư số 08/2023/TT-NHNN quy định điều kiện vay nước ngoài không được Chính phủ bảo lãnh, giới hạn vay vốn của dự án đầu tư là phần chênh lệch giữa tổng vốn đầu tư và vốn góp của nhà đầu tư ghi nhận tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Hiện nay, công ty tôi đã góp đủ vốn, bằng với tổng vốn đầu tư ghi nhận tại Giấy chứng nhận đầu tư. Vậy, khoản nợ dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm nói trên có bị giới hạn hoặc chịu ảnh hưởng bởi quy định tại Điều 18 này không?

Tôi đang làm việc tại doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), hiện nay khoản thưởng cuối năm (tháng lương thứ 13) đang được cộng dồn vào thu nhập tháng 12 hoặc tháng 1, khiến tổng thu nhập trong tháng tăng đột biến và bị áp thuế ở bậc cao hơn theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Trong khi đó, tổng thu nhập thực tế của cả năm không thay đổi, nhưng người lao động lại phải nộp thuế nhiều hơn, dẫn đến thiệt thòi. Tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét điều chỉnh quy định để bảo đảm công bằng, cụ thể: cho phép tính bình quân khoản thưởng Tết trên tổng thu nhập cả năm; hoặc tách riêng khoản thưởng để áp dụng bậc thuế hợp lý hơn, tránh thiệt thòi cho người lao động.

Theo Điều 9 Thông tư số 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; cá nhân cho thuê tài sản không gồm dịch vụ cư trú thì kê khai theo kỳ phát sinh hoặc năm, nhưng nếu cho thuê tài sản dưới dạng làm dịch vụ cư trú thì phải kê khai thuế theo tháng, quý. Khi tham khảo quy định trên, tôi thấy rằng cách trình bày tại khoản 1 Điều 9 khá khó hiểu để phân biệt được sự khác nhau giữa việc cho thuê tài sản với dịch vụ cư trú để thực hiện 2 chế độ khai thuế khác nhau. Do vậy, tôi đề xuất nên chỉnh lại cách trình bày, làm rõ từng trường hợp để nhìn rõ sự khác nhau về định nghĩa, từ đó tuyên truyền để người dân hiểu và lưu ý bổ sung mục đích sử dụng tài sản trong hợp đồng cho thuê nhà vì nhiều khi người cho thuê chỉ biết là cho thuê chứ không quan tâm người thuê sử dụng làm gì. Việc để nhiều chế độ khai báo khác nhau sẽ dễ bị rối khi thực hiện. Ví dụ, chủ nhà có nhà cho thuê làm cửa hàng nhưng cũng có căn khác cho thuê để ở. Tôi xin đề xuất, đối với cho thuê tài sản chỉ cần khai báo theo năm với tất cả các trường hợp. Ngoài ra, hiện trên Etax chỉ cho cá nhân kinh doanh khai báo theo chế độ khoán, kê khai theo kỳ phát sinh; chưa có chức năng kê khai theo Điều 9 dành cho các trường hợp đặc thù (kê khai theo năm). Các biểu mẫu yêu cầu thông tin về thời gian hoạt động, quy mô nhân viên, ngành nghề kinh doanh… không phù hợp với việc cho thuê tài sản. Do vậy, nên bổ sung mẫu biểu phù hợp cho việc cho thuê tài sản nói chung và cho thuê nhà nói riêng. Đối với việc khai báo thuế dành cho cá nhân cho thuê nhà, tôi cho rằng cần được làm rõ trong các văn bản, hướng dẫn vì thực tế hiện nay nhiều cán bộ thuế, trung tâm dịch vụ công vẫn chưa biết cách khai báo trên hệ thống để hướng dẫn cho người dân. Với mức doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm thì không phải nộp thuế nhưng không đề cập đến việc có phải kê khai thuế hay không (đối với hộ kinh doanh). Tôi đề nghị làm rõ trong văn hướng dẫn và nếu được thì nên miễn kê khai để giảm bớt thủ tục. Việc cho thuê tài sản là khá đặc thù vì trên thực tế nó có thể chấm dứt bất kỳ lúc nào, nếu có mâu thuẫn giữa 2 phía thì không có hợp đồng thanh lý. Do vậy, tôi đề nghị bổ sung hướng dẫn chấm dứt nghĩa vụ kê khai thuế dựa trên việc chủ nhà khai báo đã chấm dứt việc cho thuê mà không cần cung cấp biên bản thanh lý hợp đồng cho thuê cho cơ quan thuế. Theo tôi, Cục Thuế nên thành lập Tổng đài tư vấn hỗ trợ để tránh trường hợp mỗi cán bộ thuế tư vấn khác nhau, cũng như nhận phản ánh, kiến nghị của người dân và doanh nghiệp khi gặp khó khăn khi khai thuế.

Hiện nay các doanh nghiệp gặp nhiều vướng mắc trong việc xác định mặt hàng nào được giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) và mặt hàng nào không. Giữa các bên mua - bán thường phát sinh bất đồng vì lo ngại bị truy thu thuế. Nếu thuế 10% thì bên mua lo ngại không được khấu trừ, thuế 8% thì bên bán lo ngại bị truy thu thuế, đặc biệt là các sản phẩm nhập khẩu rồi bán trong nội địa. Ví dụ, cánh quạt IFan công nghiệp nhập khẩu áp dụng thuế suất 10%, nhưng nếu sản xuất trong nước lại áp 8%. Khi doanh nghiệp bán hàng nhập khẩu cho khách hàng nội địa thì khách hàng không chấp nhận thuế 10%, còn doanh nghiệp không dám áp 8% vì sợ bị truy thu thuế. Tôi kiến nghị Bộ Tài chính ban hành bộ tiêu chuẩn hoặc hệ thống tra cứu thống nhất giúp xác định rõ sản phẩm nào được giảm thuế GTGT, sản phẩm nào không từ khâu nhập khẩu đến tiêu thụ trong nước.

Công ty tôi mua thép tấm, thép cây để sản xuất các sản phẩm phục vụ xây dựng cầu, đường. Tôi xin hỏi, các sản phẩm này có được hưởng ưu đãi giảm thuế theo Nghị định số 174/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 không?

Tôi thành lập công ty từ tháng 1/2024, đến tháng 3/2024, công ty bị đóng mã số thuế với lý do "Người nộp thuế không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký". Tháng 7/2025, tôi làm thủ tục giải thể công ty và gửi công văn đề nghị chấm dứt hiệu lực lên cơ quan thuế. Ngày 29/8/2025, sau khi nhận được thông báo nghĩa vụ thuế còn phải hoàn thành, công ty tôi đã thực hiện đầy đủ các yêu cầu: nộp đầy đủ các tờ khai thuế còn thiếu; nộp tiền phạt theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính về thuế; nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp quá hạn 91 ngày trở lên (không phát sinh thuế phải nộp); nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng quá hạn 91 ngày trở lên (không phát sinh thuế, có tình tiết tăng nặng: vi phạm nhiều lần). Tuy nhiên, đến nay, cơ quan thuế vẫn chưa hoàn tất thủ tục để công ty tôi có thể nộp hồ sơ giải thể lên cơ quan đăng ký kinh doanh. Tôi đã gửi văn bản lên cơ quan thuế, và nhận được phản hồi qua điện thoại: công ty phải nộp thêm lệ phí môn bài và các khoản chậm nộp liên quan. Ngoài ra, phải chờ xác nhận từ hải quan về việc không còn nợ nghĩa vụ xuất nhập khẩu. Việc xác nhận này hiện không có quy trình cụ thể và thường mất vài tháng. Tôi xin hỏi, việc yêu cầu công ty tôi nộp thêm lệ phí môn bài có đúng không? Tại sao trong các quyết định và thông báo trước đó không đề cập đến khoản này? Năm 2024, công ty mới thành lập, theo quy định được miễn lệ phí môn bài. Năm 2025, công ty bị đóng mã số thuế và không kinh doanh, vậy tại sao vẫn phải nộp lệ phí môn bài? Công ty không đăng ký hoạt động xuất nhập khẩu và không có phát sinh thực tế liên quan, vậy việc cơ quan thuế yêu cầu xác nhận từ phía hải quan có đúng không? Thời gian xác nhận kéo dài bao lâu? Luật quy định thời hạn giải thể doanh nghiệp là 45 ngày, vậy nếu cơ quan hải quan xác nhận chậm hoặc không xác nhận, công ty tôi cần xử lý như thế nào?