Bảo hiểm xã hội - Bảo hiểm y tế - Bảo hiểm thất nghiệp

Tôi làm cán bộ Địa chính-Xây dựng tại UBND thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng theo chế độ hợp đồng và có đóng BHXH bắt buộc từ tháng 1/2014. Theo quy định của Luật Cán bộ, công chức năm 2008 thì ở cấp xã không có đối tượng làm việc theo hợp đồng lao động. Tôi xin hỏi, tôi có được đóng BHXH tiếp không và nếu được thì phải đóng như thế nào?

Tôi là công nhân của Công ty May 40 (cũ), đã đóng BHXH được 18 năm. Khi công ty cổ phần, tôi nghỉ việc theo chế độ quy định tại Nghị định số 41/2002/NĐ-CP, nhưng chưa thanh toán BHXH. Sau đó, tôi tiếp tục làm việc tại công ty tư nhân khác và đóng tiếp BHXH được 8 năm theo mức lương quy định, tổng thời gian đóng BHXH là 26 năm. Năm nay tôi 42 tuổi, sức khỏe yếu. Tôi xin hỏi, tôi có được hưởng chế độ nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động (tỷ lệ 61%) không? Nếu được thì đến năm nào tôi sẽ được nghỉ hưu và khi nghỉ hưu có được hưởng trợ cấp thất nghiệp không? Chế độ nghỉ hưu sớm được tính như thế nào?

Theo quy định tại khoản 3, điều 56, Luật BHXH 2014 sửa đổi : "Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%." Tôi xin hỏi quy định này có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2016 ngay khi Luật có hiệu lực phải không?

Tháng 6/2015, Công ty của tôi báo tăng lao động. Khi làm tờ khai tham gia BHXH cho người lao động, tôi chỉ ghi lao động sinh năm 1967. Tuy nhiên, khi nhận sổ BHXH và thẻ BHYT thì lại thấy ghi ngày sinh là 1/1/1967. Tôi đã đề nghị cơ quan BHXH điều chỉnh thông tin người lao động thì được yêu cầu cung cấp giấy khai sinh, nhưng lao động này không còn giấy khai sinh. Cơ quan BHXH hướng dẫn, người lao động về địa phương làm lại giấy khai sinh, bắt buộc có ngày, tháng, năm sinh mới điều chỉnh được. Tôi xin hỏi, cơ quan BHXH yêu cầu như vậy có đúng không? Nếu đúng thì những trường hợp công ty của tôi mới báo tăng lao động năm 2015 cũng chỉ có năm sinh trên sổ BHXH, BHYT thì có cần yêu cầu người lao động cung cấp lại giấy khai sinh để điều chỉnh không? Trường hợp trên giấy khai sinh cũng chỉ ghi năm sinh thì làm thế nào?

Công ty tôi là công ty sản xuất và lương của bộ phận sản xuất được chia làm 3 loại: Lương cơ bản; lương phụ cấp; lương sản phẩm. Lương của bộ phận gián tiếp cũng được chia làm 3 loại: Lương cơ bản; lương phụ cấp (cho một số vị trí đặc biệt); lương kinh doanh (thường là cố định, có thể thay đổi theo từng quý). Theo quy định mới của Luật BHXH thì mức đóng bảo hiểm của nhân viên công ty tôi như sau: Từ ngày 1/1/2016 tới ngày 31/7/2017: Lương cơ bản + lương phụ cấp. Từ ngày 1/1/2018: Lương cơ bản + phụ cấp + sản phẩm/kinh doanh. Tuy nhiên bộ phận sản xuất có mức lương sản phẩm không cố định trong một tháng, mỗi tháng chúng tôi sẽ phải cập nhật mức đóng khác nhau của nhân viên. Vậy, tôi xin hỏi, cách tính như trên có đúng không? Nếu chưa đúng thì đề nghị cơ quan chức năng có hướng dẫn cụ thể.

Tại Khoản 3, Điều 94 Luật BHXH quy định mức đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH là mức tiền lương, tiền công ghi trong hợp đồng lao động nhưng tối đa bằng 20 tháng lương tối thiểu chung (1.150.000 đồng x 20 tháng = 23.000.000 đồng). Nhưng tại Điều 58 Luật Việc làm lại ghi, người lao động đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tiền lương tháng đóng BHTN là tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thực hiện theo quy định của Luật BHXH (với mức tối đa là 20 tháng lương tối thiểu chung là 1.150.000 x 20 tháng = 23.000.000 đồng). Trường hợp mức tiền lương tháng đóng BHTN cao hơn 20 tháng lương tối thiểu vùng thì mức tiền lương tháng đóng BHTN bằng 20 tháng lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật Lao động (vùng 1: 3.100.000 đồng x 20 tháng = 62.000.000 đồng) tại thời điểm đóng BHTN. Tôi xin hỏi, trường hợp người lao động đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định có mức lương 40.000.000 đồng thì tiền lương tháng đóng BHTN là như thế nào? Vì theo tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thực hiện theo quy định của Luật BHXH với mức tối đa là: 23.000.000 đồng hay theo mức lương thực tế vì mức lương này cao hơn mức tối thiểu chung nhưng lại thấp hơn mức lương tối thiểu vùng 1 là 62.000.000 đồng. Trường hợp người lao động đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định với mức 25.833.333 đồng/tháng hoặc trên mức này thì mức hưởng tối đa hàng tháng đều bằng nhau (không quá 5 tháng tối thiểu vùng là 3.100.000 đồng x 5 tháng = 15.500.000 đồng). Như vậy không khuyến khích người lao động đóng BHTN với mức lương cao hơn 25.833.333 đồng. Mặc khác điều này dễ bị các doanh nghiệp khu vực ngoài quốc doanh lợi dụng để chiếm đoạt tiền BHTN của Nhà nước vì họ có thể đóng BHTN với mức lương cao trong vòng 1 năm để hưởng BHTN nhiều. Luật BHXH hiện nay theo hướng không phân biệt lao động trong khu vực Nhà nước và khu vực ngoài quốc doanh (tư nhân). Tại sao Luật Việc làm lại phân biệt lao động làm việc trong khu vực Nhà nước và khu vực ngoài quốc doanh (tư nhân), như vậy tạo sự bất bình đẳng trong xã hội.