Xây dựng - Nông nghiệp - Môi trường

Nghị định số 123/2024/NĐ-CP quy định, một trong các biện pháp khắc phục hậu quả đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất sau ngày 01/7/2014 là buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Tuy nhiên, tại khoản 5 Điều 139 Luật Đất đai năm 2024 có hướng dẫn đối với trường hợp vi phạm pháp luật đất đai sau ngày 01/7/2014, nhưng chỉ đề cập đến các hành vi vi phạm tại khoản 1, khoản 2 (sử dụng đất do lấn, chiếm) mà không đề cập đến hành vi tại khoản 3 (sử dụng đất không đúng mục đích nay phù hợp với quy hoạch). Từ thực tế này, pháp luật hiện hành chưa có cơ chế xử lý triệt để cho hàng loạt trường hợp sử dụng đất sai mục đích nhưng lại phù hợp với quy hoạch hiện hành, phát sinh sau ngày 01/7/2014. Điều này dẫn đến khoảng trống pháp lý khi không có cơ sở pháp lý để xem xét hợp thức hóa hoặc chuyển hóa pháp lý đối với các trường hợp này, ngay cả khi đất phù hợp với quy hoạch hiện hành, không gây tranh chấp, không lấn chiếm và có đầy đủ nghĩa vụ tài chính. Việc buộc khôi phục tình trạng ban đầu trong mọi trường hợp được cho là một biện pháp mang tính hình thức và không linh hoạt. Đề nghị cơ quan chức năng giải đáp, nếu vi phạm sau ngày 01/7/2014, hành vi sử dụng đất không đúng mục đích nhưng đã sử dụng ổn định và phù hợp với quy hoạch hiện hành, liệu có vẫn phải buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất hay không? Cơ chế pháp lý nào sẽ được áp dụng để xử lý các trường hợp này nhằm bảo đảm hài hòa giữa tính nghiêm minh của pháp luật và yêu cầu thực tiễn, tránh lãng phí nguồn lực và giải quyết các vướng mắc, tranh chấp hiện nay?

Công ty tôi có dự án nhà máy nhóm B sản xuất thiết bị, vật liệu y tế tại Vĩnh Phúc đã vận hành từ năm 2021. Công ty đã có phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường vào năm 2021 và giấy phép môi trường vào năm 2022. Nay, công ty tôi muốn thay đổi công suất sản xuất của nhà máy mà không tăng quy mô dự án, theo đó tạm ngừng sản xuất một số sản phẩm đã đăng ký và nâng cao công suất ở một số sản phẩm khác (băng, gạc y tế). Việc thay đổi có làm tăng lượng chất thải rắn mà không làm tăng các loại thải khác ra môi trường. Trong trường hợp muốn thay đổi công suất nhà máy như trên, chúng tôi có cần phải thực hiện đánh giá lại báo cáo tác động môi trường không hay phải thực hiện thủ tục gì khác để tuân thủ Luật Bảo vệ môi trường?

Công ty tôi hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh các sản phẩm thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh dành cho chim cảnh. Công ty đã nghiên cứu và sản xuất dòng sản phẩm men tiêu hóa và sữa tắm dành cho chim cảnh, trong đó sản phẩm men tiêu hóa với thành phần chính là các lợi khuẩn Bacillus subtilis, Lactobacillus sporogene sẽ được bổ sung, phối trộn với các sản phẩm thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh (cám) nhằm giúp bổ sung các lợi khuẩn có lợi cho tiêu hoá cho chim cảnh và sản phẩm sữa tắm dành cho chim cảnh nhằm mục đích làm sạch bộ lông, giúp chim có bộ lông sạch, mượt hơn. Hiện nay, đối với lĩnh vực sản xuất thức ăn cho chim cảnh có khung pháp lý điều chỉnh theo QCVN 01-190:2020/BNNPTNT, tuy nhiên sản phẩm men tiêu hóa và sữa tắm cho chim cảnh của công ty là hai dòng sản phẩm mới trên thị trường, công ty chưa tìm hiểu để phân loại và không nắm được các quy định của pháp luật để đưa sản phẩm ra thị trường. Đề nghị cơ quan chức năng hướng dẫn về cơ sở pháp lý và phân loại đối với hai sản phẩm men tiêu hoá, sữa tắm cho chim cảnh để công ty tôi triển khai sản xuất, đăng ký lưu thông.

Vợ chồng tôi được cha mẹ cho khoảng 2 sào đất, trên bìa đỏ ghi mục đích sử dụng là đất trồng lúa nước còn lại. Xin hỏi, tôi muốn chuyển sang đất ở có được không? Nếu được thì thủ tục như thế nào?

Một cây gỗ Nghiến (nhóm IIA) thuộc rừng gỗ tự nhiên núi đá loại rừng thường xanh nghèo, chức năng rừng sản xuất, do UBND xã quản lý bị gãy, đổ từ vách núi cao xuống đường. Khối lượng cây gỗ Nghiến được xác định là 7,037 m3. Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 7 Luật Lâm nghiệp năm 2017, tài sản trên là tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu. Tôi xin hỏi, việc xử lý cây gỗ Nghiến nêu trên được quy định tại các văn bản nào? Trình tự, thủ tục xử lý như thế nào?

Giấy phép lái xe của tôi hết hạn vào ngày 15/5/2025. Trước đó, ngày 6/4/2025, tôi đã chủ động nộp hồ sơ cấp đổi trực tuyến. Theo quy định được công bố, thời gian xử lý hồ sơ thường là 5 ngày làm việc, dự kiến hoàn tất vào ngày 14/4/2025. Tuy nhiên, đến nay tôi kiểm tra tình trạng hồ sơ vẫn hiển thị là "Đang xử lý" và không biết làm thế nào để liên hệ với bộ phận có trách nhiệm để được giải đáp thắc mắc về tình trạng này. Việc Giấy phép lái xe sắp hết hạn có thể gây khó khăn cho việc di chuyển và thực hiện các thủ tục hành chính của tôi. Đề nghị cơ quan có thẩm quyền có biện pháp hỗ trợ để đẩy nhanh quá trình xử lý hồ sơ cấp đổi giấy phép lái xe trên dịch vụ công, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Tôi đang làm thủ tục đăng ký đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 86,3 m2 đất ở tại xã. Trước đó, tôi đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng 2 thửa đất: thửa thứ nhất được công nhận 150 m2 đất ở tại nông thôn, miền núi, thửa thứ hai nằm trong khu quy hoạch dân cư giai đoạn II, diện tích 67,5 m2 (Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất). Tôi thường trú tại khu vực nông thôn, miền núi, có hạn mức giao đất ở theo Quyết định số 48/QĐ-UBND ngày 15/10/2024 của UBND tỉnh Quảng Ninh là 400 m2/cá nhân. Tôi xin hỏi, 86,3 m2 tôi đang làm thủ tục đăng ký đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được xác định là trong hay ngoài hạn mức giao đất ở?

Công ty A (doanh nghiệp Việt Nam) cho thuê nhà xưởng sản xuất giấy các loại (Tissue, Kraft, giấy đế...). Công ty B thuê lại nhà xưởng của công ty A. Trong hợp đồng thuê quy định rõ công ty A chịu trách nhiệm hoàn thành các thủ tục giấy tờ liên quan đến giấy phép đầu tư, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường... xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy, hệ thống xử lý nước thải. Công ty B xả thải vào hệ thống nước thải của công ty A. Tôi xin hỏi, công ty B có bắt buộc phải xin giấy phép môi trường không? Thông tin giấy chứng nhận đầu tư của công ty A: Sản xuất và cho thuê nhà xưởng sản xuất giấy các loại. Công suất 100.000 tấn/năm. Công suất xử lý nước thải 500 m3/ngày. Thông tin công ty B: Doanh nghiệp Việt Nam, sản xuất giấy Tissue, công suất 40.000 tấn/năm. Lưu lượng xả thải 200 m3/ngày (tổng lưu lượng xả thải các doanh nghiệp đi thuê tại dự án không quá 500 m3/ngày).

Tôi xin hỏi, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đã hết thời hạn sử dụng đất mà nguồn gốc đất do Nhà nước giao, công nhận quyền sử dụng thuộc điểm a khoản 1 Điều 172 Luật Đất đai thì có bắt buộc phải xác nhận lại thời hạn sử dụng trên Giấy chứng nhận trước khi thực hiện các quyền như chuyển nhượng, tặng cho hay không? Hiện có 2 quan điểm khác nhau về nội dung trên: Ý kiến 1: Trường hợp trên khi hết hạn thì được tiếp tục sử dụng đất với thời hạn là 50 năm (không phải làm thủ tục gia hạn) nên vẫn được xác định là "trong thời hạn sử dụng đất" và đủ điều kiện thực hiện các quyền theo quy định tại quy định tại Điều 45 Luật Đất đai năm 2024, không cần phải xác nhận lại thời hạn sử dụng đất trước khi thực hiện các quyền. Ý kiến 2: Trường hợp trên khi hết hạn thì được tiếp tục sử dụng đất với thời hạn là 50 năm (không phải làm thủ tục gia hạn) nhưng phải xác nhận lại thời hạn sử dụng đất trên Giấy chứng nhận trước khi thực hiện các quyền như chuyển nhượng, tặng cho theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai năm 2024. Đối với vướng mắc khi gia hạn thời hạn sử dụng đất của người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp tại khoản 1 Điều 174 Luật Đất đai năm 2024, căn cứ Khoản này, trường hợp nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp trong hạn mức giao đất của cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà hết thời hạn sử dụng đất thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại Điều 172 của Luật này mà không phải làm thủ tục gia hạn. Trường hợp nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp có nguồn gốc Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất mà hết thời hạn sử dụng đất thì không có quy định gia hạn thời hạn sử dụng đất như thế nào. Hiện có 2 ý kiến: Ý kiến 1: Trường hợp người nhận chuyển nhượng là cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và nguồn gốc đất là Nhà nước giao đất trong hạn thì được tiếp tục sử dụng theo thời hạn quy định tại Điều 172 của Luật này mà không phải làm thủ tục gia hạn. Trường hợp muốn xác nhận lại thời hạn sử dụng đất thì thực hiện theo Điều 65 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP. Trường hợp người nhận chuyển nhượng là cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và nguồn gốc đất là Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất thì không có quy định về việc xác nhận thời hạn sử dụng đất. Ý kiến 2: Trường hợp người nhận chuyển nhượng không phải là cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và nguồn gốc đất là Nhà nước giao đất trong hạn thì được tiếp tục sử dụng theo thời hạn quy định tại Điều 172 của Luật này mà không phải làm thủ tục gia hạn. Trường hợp muốn xác nhận lại thời hạn sử dụng đất thì thực hiện theo Điều 65 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP. Trường hợp người nhận chuyển nhượng không phải là cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và nguồn gốc đất là Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất thì việc gia hạn sử dụng đất thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 172 Luật Đất đai năm 2024 và Điều 64 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP. Đề nghị cơ quan có thẩm quyền có hướng dẫn đối với các trường hợp tôi nêu trên.

Dự án điểm dân cư thôn đã được UBND tỉnh phê duyệt đánh giá tác động môi trường, nay đã hoàn thành công trình bảo vệ môi trường có trạm xử lý nước thải sinh hoạt 100 m3/ngày đêm. Tuy nhiên, khi rà soát theo Nghị định 05/2025/NĐ-CP thì dự án lại thuộc nhóm III, trên địa bàn một huyện. Tôi xin hỏi, dự án thuộc thẩm quyền cấp phép của cơ quan nào?

Anh được cấp nhà tình thương vào tháng 12/2004. Nay anh tôi muốn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì thủ tục như thế nào?