Xây dựng - Nông nghiệp - Môi trường

Công ty tôi hoạt động trong lĩnh vực may quần áo, cơ sở trong khu công nghiệp. Quá trình hoạt động không sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, có phát sinh nước thải sinh hoạt của công nhân với lưu lượng tối đa 50 m3/ngày.đêm. Nước thải được xử lý cục bộ đạt tiêu chuẩn đấu nối của khu công nghiệp sau đó hợp đồng đấu nối vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp. Chất thải nguy hại phát sinh tối đa 300 kg/năm, không phát sinh khí thải công nghiệp phải xử lý. Xin hỏi, công ty tôi có phải lập thủ tục cấp giấy phép môi trường hay không?

Đối với trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích đã được cấp Giấy chứng nhận thì thực hiện việc đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo quy định tại Điều 29, Điều 37 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP và thẩm quyền thực hiện quy định tại khoản 2 Điều 136 Luật Đất đai năm 2024. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện có phát sinh khó khăn, vướng mắc về việc xác định nguồn gốc sử dụng đất, cụ thể như sau: Theo khoản 1 Điều 25 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP: "Trường hợp đất đã được sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993… thì diện tích đất ở được công nhận là hạn mức công nhận đất ở…". Theo khoản 2 Điều 25 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP: "Trường hợp đất đã được sử dụng từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014… nếu diện tích thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức giao đất ở… thì diện tích đất ở được xác định là hạn mức giao đất ở". Khoản 2 Điều 25 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP không quy định rõ "diện tích đất ở được công nhận theo hạn mức giao đất ở hay Nhà nước giao đất". Tôi xin hỏi, việc xác định nguồn gốc sử dụng đất đối với trường hợp trên là "công nhận quyền sử dụng đất như giao đất có thu tiền sử dụng đất" hay "Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất"?

Bố tôi tham gia chiến trường Campuchia từ năm 1978 đến năm 1989, được tặng thưởng nhiều huân, huy chương các loại (Huy chương vì nghĩa vụ quốc tế, Huân chương chiến công, Huân chương bảo vệ tổ quốc...). Năm 2013, gia đình tôi có mua một lô đất và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tôi xin hỏi, trường hợp của bố tôi có được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất không và thủ tục cần làm là gì?

Tôi mua một thửa đất có sổ đỏ, pháp lý rõ ràng; đã nộp hồ sơ biến động tại Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai và được cán bộ tiếp nhận cấp Phiếu tiếp nhận và trả kết quả đăng ký, cấp Giấy chứng nhận. Trong bộ hồ sơ đã nộp, tôi đã ghi rõ 2 nội dung trên Tờ khai mẫu số 11/DK: nhận chuyển nhượng toàn bộ quyền sử dụng đất và cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới. Xin hỏi, tôi có được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới không? Tôi được biết nhiều trường hợp tương tự chỉ được đính chính thông tin trên Giấy chứng nhận của chủ cũ, không cấp mới.

Gia đình tôi có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1994, trong đó ghi rõ 1.080 m2 là đất thổ cư thời hạn sử dụng lâu dài (đây là đất từ thời ông cha để lại). Nay tôi làm thủ tục cấp đổi Giấy chứng nhận mới. Trong báo cáo nguồn gốc đất của UBND phường có khẳng định 1.080 m2 có nguồn gốc đất ở đô thị, được hình thành trước ngày 18/12/1980, không có tranh chấp. Tuy nhiên, Văn phòng Đăng ký đất đai lại không công nhận đủ 1.080 m2 là đất ở. Tôi xin hỏi, 1.080 m2 đất thổ cư lâu dài ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũ có đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận mới thành 1.080 m2 đất ở hay không?

Gia đình tôi có 847 m2 đất, trong đó 300 m2 là đất ở và 547 m2 là đất nông nghiệp. Sổ đỏ cấp năm 1999. Tôi và gia đình 2 người con sinh sống tại 2 căn nhà cấp IV xây dựng trên diện tích 300 m2 đất ở, không có vi phạm hay tranh chấp đến nay. Xin hỏi, khi Nhà nước thu hồi đất làm đường gia đình tôi có được bồi thường đủ 300 m2 đất ở để 3 gia đình cùng sinh sống hay không?

Công ty tôi có nhu cầu chuyển giao chất thải của heo sau ép khô (dùng máy ép khô và là chất thải rắn công nghiệp thông thường đã xử lý sơ bộ) cho đơn vị sản xuất phân bón hữu cơ. Xin hỏi, công ty tôi có được chuyển giao chất thải của heo cho đơn vị sản xuất phân hữu cơ trên hay không? Nếu có thì công ty cần thực hiện những nội dung gì để bảo đảm đúng yêu cầu của pháp luật về quản lý chất thải?

Các quy định hiện hành yêu cầu bắt buộc khảo nghiệm nông học (diện hẹp, diện rộng) đối với hầu hết các loại phân bón mới, ngoại trừ một số phân đơn N, P, K và phân hữu cơ tự nhiên. Trong khi đó, theo thông lệ quốc tế, đa số quốc gia chỉ yêu cầu kiểm tra chất lượng thành phần dinh dưỡng và an toàn (không bắt buộc khảo nghiệm nông học) đối với các sản phẩm chuẩn mực như NPK, phân hữu cơ thông thường, phân bón lá hữu cơ. Theo chúng tôi, quy định khảo nghiệm hiện tại chưa thực sự phù hợp với định hướng cắt giảm thủ tục và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Do vậy, chúng tôi xin đề xuất miễn khảo nghiệm nông học bắt buộc đối với phân bón vô cơ chuẩn (NPK, phân đơn), phân hữu cơ truyền thống, phân bón lá hữu cơ nếu đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và có kết quả kiểm định chất lượng từ phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế (ISO/IEC 17025). Chỉ yêu cầu khảo nghiệm đối với sản phẩm có thành phần mới, công thức cải tiến hoặc yêu cầu chứng nhận đặc biệt. Công nhận kết quả kiểm định từ các tổ chức quốc tế uy tín để tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu. Tăng cường hậu kiểm, giảm tiền kiểm để tập trung quản lý hiệu quả hơn.

Khoản 5 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định, hộ gia đình, cá nhân bị Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở phải di chuyển… được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, theo điểm l khoản 1 Điều 157, trường hợp này được miễn tiền sử dụng đất. Tôi xin hỏi, vậy áp dụng quy định nào khi hỗ trợ tái định cư cho trường hợp trên? Tôi cũng muốn biết, nhà ở đã xây dựng trên đất nông nghiệp (đất trồng cây hằng năm) có phải là đất gắn liền với nhà ở không? Nếu dự án đường giao thông đi qua lô đất nông nghiệp đã có nhà ở trên đất, thì tôi có được hỗ trợ đất ở tái định cư không; nếu được hỗ trợ thì tôi có phải trả tiền sử dụng đất của lô đất tái định cư đất đó không?

Nghị định số 123/2024/NĐ-CP quy định, một trong các biện pháp khắc phục hậu quả đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất sau ngày 01/7/2014 là buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Tuy nhiên, tại khoản 5 Điều 139 Luật Đất đai năm 2024 có hướng dẫn đối với trường hợp vi phạm pháp luật đất đai sau ngày 01/7/2014, nhưng chỉ đề cập đến các hành vi vi phạm tại khoản 1, khoản 2 (sử dụng đất do lấn, chiếm) mà không đề cập đến hành vi tại khoản 3 (sử dụng đất không đúng mục đích nay phù hợp với quy hoạch). Từ thực tế này, pháp luật hiện hành chưa có cơ chế xử lý triệt để cho hàng loạt trường hợp sử dụng đất sai mục đích nhưng lại phù hợp với quy hoạch hiện hành, phát sinh sau ngày 01/7/2014. Điều này dẫn đến khoảng trống pháp lý khi không có cơ sở pháp lý để xem xét hợp thức hóa hoặc chuyển hóa pháp lý đối với các trường hợp này, ngay cả khi đất phù hợp với quy hoạch hiện hành, không gây tranh chấp, không lấn chiếm và có đầy đủ nghĩa vụ tài chính. Việc buộc khôi phục tình trạng ban đầu trong mọi trường hợp được cho là một biện pháp mang tính hình thức và không linh hoạt. Đề nghị cơ quan chức năng giải đáp, nếu vi phạm sau ngày 01/7/2014, hành vi sử dụng đất không đúng mục đích nhưng đã sử dụng ổn định và phù hợp với quy hoạch hiện hành, liệu có vẫn phải buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất hay không? Cơ chế pháp lý nào sẽ được áp dụng để xử lý các trường hợp này nhằm bảo đảm hài hòa giữa tính nghiêm minh của pháp luật và yêu cầu thực tiễn, tránh lãng phí nguồn lực và giải quyết các vướng mắc, tranh chấp hiện nay?

Công ty tôi có dự án nhà máy nhóm B sản xuất thiết bị, vật liệu y tế tại Vĩnh Phúc đã vận hành từ năm 2021. Công ty đã có phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường vào năm 2021 và giấy phép môi trường vào năm 2022. Nay, công ty tôi muốn thay đổi công suất sản xuất của nhà máy mà không tăng quy mô dự án, theo đó tạm ngừng sản xuất một số sản phẩm đã đăng ký và nâng cao công suất ở một số sản phẩm khác (băng, gạc y tế). Việc thay đổi có làm tăng lượng chất thải rắn mà không làm tăng các loại thải khác ra môi trường. Trong trường hợp muốn thay đổi công suất nhà máy như trên, chúng tôi có cần phải thực hiện đánh giá lại báo cáo tác động môi trường không hay phải thực hiện thủ tục gì khác để tuân thủ Luật Bảo vệ môi trường?