Xây dựng - Nông nghiệp - Môi trường

Tôi có một thửa đất trồng cây hằng năm khác nằm trong khu dân cư hiện hữu, thuộc quy hoạch khu dân cư, giáp với thửa đất ở của tôi. Vì thửa đất nông nghiệp nằm xen kẹt trong các thửa khác không có lối đi vào nên tôi đã dành một phần đất của thửa đất ở để làm lối đi vào thửa đất trồng cây hằng năm khác. Nay tôi muốn chia đất cho các con sinh sống nên đã xin chuyển mục đích sử dụng thửa đất trồng cây hằng năm khác sang đất ở. Tuy nhiên, chính quyền địa phương trả lời, đất không có đường đi nên không chuyển được thành đất ở. Theo quy định tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai 2024 thì hộ gia đình, cá nhân được phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư nếu phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Tôi xin hỏi, đất của tôi có được chuyển mục đích sử dụng sang đất ở không?

Công ty tôi có nhà máy điện phân chì kẽm nằm trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn. Năm 2019, công ty được UBND tỉnh Bắc Kạn cấp giấy phép khai thác sử dụng nước mặt với mục đích khai thác là cấp nước cho hoạt động sản xuất và sinh hoạt của nhà máy; thời hạn 10 năm (01/9/2019-01/9/2029). UBND tỉnh cũng đã ban hành quyết định phê duyệt tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước của nhà máy, giá tính tiền cấp quyền là: 3.000 đồng/m3. Căn cứ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước là Nghị định số 82/2017/NĐ-CP ngày 17/7/2017 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành về phương pháp tính, mức thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước. Giá tính tiền cấp quyền là giá tính thuế tài nguyên đối với nước thiên nhiên dùng cho mục đích khác (làm mát, vệ sinh công nghiệp, xây dựng, dùng cho sản xuất, chế biến thủy sản, hải sản, nông sản,…) Ngày 30/3/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 41/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 82/2017/NĐ-CP, trong đó tại khoản 4 Điều 1 có quy định như sau: "c) Giá tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cho cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản, cưa cắt đá là giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên dùng cho khai khoáng;". Theo đó, giá tính tiền khai thác nước đối với nhà máy điện phân chì kẽm của công ty tôi là giá tính thuế tài nguyên đối với nước thiên nhiên dùng cho mục đích khai khoáng (cao hơn khoảng 13 lần so với giá tính tiền tại quyết định phê duyệt trước đó của UBND tỉnh). Sở Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị công ty lập hồ sơ điều chỉnh giấy phép khai thác sử dụng nước mặt được cấp từ năm 2019 và kê khai để tính lại tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước. Công ty đã lập hồ sơ đề nghị điều chỉnh giấy phép và được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác nước mặt điều chỉnh vào ngày 26/9/2024. Đồng thời, ngày 24/11/2024, UBND tỉnh cũng ban hành quyết định điều chỉnh tiền cấp quyền khai thác nước của công ty. Giá tính tiền cấp quyền là: 40.000 đồng/m3. Căn cứ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước là Nghị định số 54/2024/NĐ-CP. Sau đó, Sở Tài nguyên và Môi trường lại tiếp tục đề nghị công ty lập và nộp hồ sơ truy thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước đối với lượng nước khai thác, sử dụng theo giấy phép khai thác nước cấp từ năm 2019. Thời gian tính tiền truy thu từ khi Nghị định số 41/2021/NĐ-CP có hiệu lực (ngày 15/5/2021) đến ngày UBND tỉnh ban hành giấy phép khai thác nước điều chỉnh ngày 26/9/2024. Tôi xin hỏi, nhà máy điện phân chì kẽm của công ty tôi có thuộc trường hợp bị truy thu tiền cấp quyền khai thác quy định tại khoản 3 Điều 52 Nghị định số 54/2024/NĐ-CP hay không?

Điều 8 đến Điều 12 Nghị định số 123/2024/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai quy định biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi sử dụng đất không đúng mục đích là: "Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai". Điều 139 Luật Đất đai giải quyết đối với những trường hợp có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 01/7/2014. Tôi xin hỏi, như vậy, trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích sau ngày 1/7/2014 nhưng vẫn đáp ứng được các điều kiện tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai thì có được thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định tại khoản 3 Điều 139 hay không? Hay vẫn phải khôi phục lại tình trạng ban đầu? Tại khoản 5 Điều 139 Luật Đất đai 2024 có hướng dẫn đối với trường hợp vi phạm pháp luật đất đai sau ngày 1/7/2014, tuy nhiên chỉ đề cập đến các hành vi vi phạm tại khoản 1, khoản 2 (sử dụng đất do lấn, chiếm) mà không đề cập đến hành vi tại khoản 3 (sử dụng đất không đúng mục đích nay phù hợp với quy hoạch). Theo tôi, đối với hành vi xảy ra sau ngày 1/7/2014 và từ ngày Nghị định số 123/2024/NĐ-CP có hiệu lực thì vẫn phải chịu chế tài bị xử phạt vi phạm hành chính (nếu còn thời hiệu), tuy nhiên về biện pháp khắc phục hậu quả thì áp dụng tương tự như quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai (nếu đủ điều kiện). Tham khảo Mục 4 Báo cáo số 149/BC-BTNMT ngày 18/6/2024 đánh giá tác động chính sách của Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra những đánh giá và đề xuất chọn giải pháp không buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với trường hợp đủ điều kiện cho phép chuyển mục đích, nhằm mục đích tránh gây khó khăn, lãng phí và tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Tuy nhiên, Nghị định số 123/2024/NĐ-CP tạo ra cách hiểu không thống nhất, do vậy, tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn quy định nêu trên.

Tôi có 4.908 m2 đất chuyên trồng lúa nước (LUC) và muốn chuyển mục đích sử dụng toàn bộ diện tích trên sang đất trồng cây lâu năm (CLN). Khi tôi nộp hồ sơ, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai ra thông báo từ chối giải quyết hồ sơ với lý do, hiện nay thửa đất của tôi có 521 m2 nằm trong lộ giới theo quy hoạch, phần diện tích này không được phép chuyển mục đích và không bảo đảm diện tích tối thiểu của thửa đất trồng lúa còn lại sau khi tách thửa (căn cứ điểm b khoản 2 Điều 220 Luật Đất đai năm 2024). Như vậy, cho dù phần diện tích 4.387 m2 của tôi đủ điều kiện chuyển mục đích sử dụng sang đất trồng cây lâu năm mà phần diện tích 521 m2 nằm trong quy hoạch không đủ diện tích tách thửa thì tôi vẫn không thể chuyển mục đích sử dụng đất. Xin hỏi, trong trường hợp của tôi, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai căn cứ điểm b khoản 2 Điều 220 Luật Đất đai năm 2024 để từ chối hồ sơ có hợp lý không? Tại sao không áp dụng tiêu chí diện tích tối thiểu riêng đối với phần diện tích có thể thực hiện chuyển mục đích mà lại áp dụng tiêu chí diện tích tối thiểu đối với cả phần diện tích còn lại không thể thực hiện chuyển mục đích dẫn đến hồ sơ của tôi không thể thực hiện?

Gia đình tôi có một thửa đất do thôn bán trái thẩm quyền năm 2007, có giấy tờ chứng minh nộp tiền cho thôn. Gia đình tôi đã xây dựng nhà ở, sử dụng ổn định, không tranh chấp từ năm 2008 đến nay. Nay gia đình có nhu cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tôi đã nộp hồ sơ tại UBND xã và được cho biết, cần phải đo đạc do thửa đất của tôi chưa được thể hiện trên bản đồ địa chính năm 2003. UBND xã đã gửi công văn đề nghị đo đạc lên Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện. Tuy nhiên Chi nhánh trả lời, Chi nhánh không có thẩm quyền đo đạc hiện trạng cũng như trích đo địa chính bản đồ xã đã được đo đạc năm 2003 nên không có lý do để trích đo, đề nghị liên hệ với Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện. Tôi liên hệ với Phòng Nông nghiệp và Môi trường nhưng lại được trả lời, Phòng cũng không có thẩm quyền đo đạc. Xin hỏi, tôi phải liên hệ với cơ quan nào để có thể đo đạc hiện trạng, chỉnh lý thửa đất của gia đình để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận?

Tôi xin hỏi, trong quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sau khi UBND cấp xã tiếp nhận hồ sơ hợp lệ thì thực hiện việc công khai trước hay họp xét hội đồng đăng ký đất đai trước? Theo tôi, sau khi UBND cấp xã nhận được hồ sơ thì tổ chức xác minh, công khai, tiếp thu ý kiến, họp hội đồng xét duyệt, trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc công khai phải diễn ra trước khi họp hội đồng để làm cơ sở xác định được thửa đất có tranh chấp, vướng mắc hay không; đúng nguồn gốc, thời điểm và mục đích sử dụng đất hay không; và tránh được tình trạng hồ sơ sau khi xét duyệt có khiếu nại hoặc khiếu nại đã được xử lý bảo đảm chặt chẽ khi kết luận hội đồng đăng ký đất đai tại biên bản họp xét.

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gia đình tôi đang ở đứng tên của bà nội, bây giờ muốn sang tên cho bố tôi theo quyền thừa kế. Sau khi gia đình tôi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo Nghị định số 101/2024/NĐ-CP, thì được cán bộ địa chính yêu cầu thêm giấy chứng tử của ông nội, và giấy đăng ký kết hôn của họ hàng bên nội vào khoảng 4 đời (việc này rất khó khăn). Theo tôi tìm hiểu thì yêu cầu này không nằm trong quy định. Tôi xin hỏi, trường hợp nào thì phải làm đủ các thủ tục giấy tờ như theo yêu cầu của cán bộ địa chính nêu trên? Yêu cầu đó có đúng với việc sang tên Giấy chứng nhận của gia đình tôi hay không?

Tại điểm a khoản 1 Điều 19 Nghị định số 58/2024/NĐ-CP về một số chính sách đầu tư trong lâm nghiệp có quy định: "a) Mức kinh phí khoán bảo vệ rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất là rừng tự nhiên từ ngân sách nhà nước bình quân 500.000 đồng/ha/năm. Đối với diện tích rừng thuộc xã khu vực II, III bằng 1,2 lần mức bình quân, vùng đất ven biển bằng 1,5 lần mức bình quân". Tuy nhiên, hiện nay diện tích khoán bảo vệ rừng cho người dân tại đơn vị tôi đã có khoán bằng nguồn thu dịch vụ môi trường rừng. Tôi xin hỏi, nay đơn vị tôi chi trả khoán diện tích quản lý bảo vệ rừng cho người dân thì chi riêng, tách bạch từ nguồn dịch vụ môi trường rừng và nguồn kinh phí theo Nghị định số 58/2024/NĐ-CP, hay chi theo mức khoán của Nghị định số 58/2024/NĐ-CP, bù chênh lệch so với mức khoán của dịch vụ môi trường rừng?

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của tôi được phát hành ngày 05/7/2005, trên đó ghi “thời hạn sử dụng đất: 2025”. Xin hỏi, tôi sẽ hiểu là thời hạn sử dụng đất là đến ngày 01/01/2025 hay ngày 05/7/2025 hay ngày 31/12/2025?

Tôi xin hỏi, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất ở tại nông thôn để xây nhà hoặc sang mục đích khác (phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được UBND tỉnh phê duyệt) thì UBND huyện có phải trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết hay không?

Năm 2022, công ty tôi trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản mỏ đá vôi (khu vực chưa thăm dò khoáng sản). Sau khi trúng đấu giá, công ty đã lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép thăm dò và đến tháng 4/2022 công ty được UBND tỉnh cấp giấy phép, thời hạn 48 tháng. Tuy nhiên, do không thỏa thuận được với người dân khu vực mỏ về việc đền bù, giải phóng mặt bằng nên công ty tôi không thể thi công các công trình thăm dò. Do vậy, đến năm 2024, công ty đã lập hồ sơ đề nghị trả lại giấy phép thăm dò khoáng sản mỏ đá vôi và được UBND tỉnh cho phép trả lại. Xin hỏi, công ty tôi đã trả lại giấy phép thăm dò khoáng sản trước ngày Nghị định số 10/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định trong lĩnh vực khoáng sản có hiệu lực thì công ty có được xem xét để hoàn tiền cọc đã nộp trước đây khi tham gia đấu giá mỏ không?